Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2025
Ποιμαντορική Ἐγκύκλιος
Ἐπί τῇ εἰσόδῳ εἰς τό Νέον Ἔτος 2025
«Ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ»
Ἀγαπητοί ἀδελφοί καί ἀγαπητά μου παιδιά
Εἰσερχόμαστε, μέ τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, στό νέο πολιτικό ἔτος 2025, μέ εὐχές, μέ ἐλπίδες, μέ ὁράματα καί ὁρμή δημιουργικότητας.
Συνηθίζουμε δέ, ἡ Ἐκκλησία, οἱ Ἱερές Μητροπόλεις, ἡ Πολιτεία, οἱ διάφοροι φορεῖς, νά ἀφιερώνουμε τό κάθε ἔτος σέ μιά σημαντική ἐπέτειο.
Τό ἔτος 2025 ἡ Ἐκκλησία μας τό ἔχει ἀφιερώσει στήν Α´ Οἰκουμενική Σύνοδο, μέ τήν ἀφορμή τῆς χιλιοστῆς ἑπτακοσιοστῆς (1700ῆς) ἐπετείου ἀπό τήν σύγκληση τῆς Α´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας (325 μ.Χ.), ἐπί τοῦαὐτοκράτορος τῆς Νέας Ρώμης Μεγάλου Κωνσταντίνου.
Μαζί μέ τήν Α´ Οἰκουμενική Σύνοδο συνεορτάζουμε καί τίς ὑπόλοιπες Οἰκουμενικές Συνόδους, οἱ ὁποῖες γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἐννιά στό σύνολο, ἤτοι οἱ ἑπτά πρῶτες Οἰκουμενικές Σύνοδοι πού ἀναγνωρίζονται καί ἀπό τήν Καθολική Ὁμολογία, καί οἱ δύο Μεγάλες Σύνοδοι Οἰκουμενικοῦ κύρους πού συνεκλήθησαν ἐπί τοῦ Μεγάλου Φωτίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως (878 μ.Χ.) καί ἐπί τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης τοῦ Παλαμᾶ (1351 μ.Χ.).
*
Οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι εἶναι συνάξεις ἁγίων Πατέρων, πού συγκαλοῦνται μέ τήν πρόσκληση τοῦ Αὐτοκράτορα τῆς Νέας Ρώμης –Κωνσταντινουπόλεως, γιά νά ἀντιμετωπίσουν κυρίως δογματικά θέματα καί παραλλήλως θέματα κανονικά, δηλαδή θέματα πού ἀφοροῦν τήν διοίκηση τῶν Ἐκκλησιῶν, τήν εὐταξία τους, τήν θεραπεία τῶν πνευματικῶν νοσημάτων κ.ἄ.
Τά δογματικά θέματα ἀφοροῦν τόν Χριστό (Χριστολογικά θέματα), τήν Ἁγία Τριάδα (θεολογικά θέματα) καί τήν μέθοδο γνώσεως τοῦ Θεοῦ (γνωσιολογικά θέματα).
Πρέπει δέ νά ὑπογραμμισθεῖ, ὅτι οἱ ἅγιοι Πατέρες στίς Οἰκουμενικές Συνόδους δέν ἀναζητοῦσαν πίστη, οὔτε κατάρτιζαν θεωρίες οὔτε στοχάζονταν ἰδεολογίες οὔτε κατασκεύαζαν συστήματα.
Οἱ ἅγιοι Πατέρες τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων ἐξέφρασαν μέ κοινή ὁρολογία τήν Πίστη, Ἐμπειρία, Ἀποκάλυψη τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος καί οἱ ἄνθρωποι Τόν γνώρισαν, Τόν εἶδαν, Τόν ἄκουσαν, Τόν ψηλάφισαν (πρβλ. Α´ Ἰω. α´) ὡς ἀληθινό Θεό καί ἀληθινό ἄνθρωπο.
Ἐπίσης, ἐξέφρασαν τήν θεολογία περί τῆς Ἁγίας Τριάδος, καθώς καί τήν ἀσκητική μέθοδο μέ τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος καθαίρεται, φωτίζεται καί τελειοῦται καί ἀποκτᾶ ἀσφαλῆ γνώση τοῦ Θεοῦ.
Ἐκφράζοντας τήν ἐμπειρική ἀλήθεια γιά τά θέματα αὐτά, καταδίκαζαν στρεβλές καί ψευδεῖς διδασκαλίες γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Ἔτσι,διέσωζαν τήν μέθοδο γνώσεως τοῦ Θεοῦ καί θεραπείας τοῦ ἀνθρώπου.
*
Ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας γιά τόν λόγο αὐτόν ἀφιέρωσε τό Ἡμερολόγιό της τοῦ 2025 στόν θεολογικό λειτουργικό ὕμνο «ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ», τόν ὁποῖο ψάλλουμε σέ κάθε θεία Λειτουργία.
Ὁ ὕμνος αὐτός ἐκφράζει περιεκτικά καί μέ ἀκρίβεια τήν πίστη μας στόν Χριστό καί ἀποτελεῖ εὐσύνοπτη καί ἀποφθεγματική ὁμολογία τῆς πίστεως τῶν Ἁγίων Οἰκουμενικῶν Συνόδων.
Ὁ ὕμνος αὐτός, ἐμᾶς τούς Καστοριανούς, μᾶς συνδέει καί ἰδιαιτέρως καί συνεκδοχικῶς μέ τίς Οἰκουμενικές Συνόδους. Καί αὐτό, διότι εἶναι ἔργο τοῦ ἁγίου Ἰουστινιανοῦ, Αὐτοκράτορα τῆς Νέας Ρώμης – Κωνσταντινουπόλεως, καί ἱδρυτοῦ τῆς Καστοριᾶς. Ὁ Ἰουστινιανός, στά μέσα τοῦ 6ου μ.Χ. αἰῶνα, περιετείχισε μέ διπλό τεῖχος τήν Καστοριά,θεμελιώνοντας τήν νέα πόλη μέσα στο νησάκι τῆς λίμνης Ὀρεστίδος, γιά νά τήν προστατεύσει ἀπό τίς ἐχθρικές ἐπιδρομές.
Ὁ Ἰουστινιανός, πέραν τοῦ τεραστίου διοικητικοῦ, στρατιωτικοῦ, νομοθετικοῦ, πολιτισμικοῦ ἔργου του ὡς αὐτοκράτορος, ἀσχολήθηκε ἐπισταμένως καί μέ θεολογικά ζητήματα.
Στά πλαίσια αὐτά, συνεκάλεσε τήν Ε´ Οἰκουμενική Σύνοδο στήν Κωνσταντινούπολη καί ἀνήγειρε τήν Ἁγια-Σοφιά, τόν Ναό πού εἶναι ἀφιερωμένος στήν Σοφία τοῦ Θεοῦ, ἤτοι στόν «Μονογενῆ Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ», ὅπου ὅρισε νά ψάλλεται ὁ ἐν λόγῳ ὕμνος κατά τήν θεία Λειτουργία, λίγο πρίν τήν λειτουργία τῶν πιστῶν, ὡς ἕνα εὐσύνοπτο σύμβολο πίστεως στόν Χριστό.
Για τήν Καστοριά εἶναι μεγάλη ἡ εὐλογία καί ἡ τιμή νά ἔχει ἱδρυθεῖ ἀπό τόν Αὐτοκράτορα πού ἀνήγειρε τήν Ἁγια-Σοφιά.
Καί εἶναι μεγάλη εὐλογία καί τιμή, ὅταν σκεπτόμαστε ὅτι ὁ λειτουργικός καί θεολογικός ὕμνος «Ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ»εἶναι ἔργο τοῦ Ἱδρυτοῦ τῆς πόλης μας!
Ἐκτός ἀπό τό Ἡμερολόγιο τοῦ 2025, ἡ ἹεράΜητρόπολή μας ἐπέλεξε τό θέμα «Ἰουστινιανός καί Καστοριά» ὡς κεντρικό θέμα γιά τά «Γ´ Καραβαγγέλεια», πού θά πραγματοποιηθοῦν τόν Φεβρουάριο τοῦ 2025.
*
Ἀγαπητοί ἀδελφοί καί ἀγαπητά μου παιδιά
Τά χρόνια περνοῦν, οἱ καιροί ἀλλάζουν, ἀλλά ὁ ἄνθρωπος μένει ὁ ἴδιος στόν πυρήνα του, στό νόημα τῆς δημιουργίας του καί στόν προορισμό τῆς ζωῆς του.
Τά χρόνια περνοῦν, ἀλλά ὁ ἄνθρωπος πάνταἀναζητᾶ ἀγάπη, ἀλήθεια, ἐλευθερία, ζωή, ἀθανασία· ἀναζητᾶ Θεό καί πλησίον.
Οἱ καιροί ἀλλάζουν, ἀλλά ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι συγχρόνως ὁ Παλαιός τῶν ἡμερῶν καί τό Νέον Παιδίον, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, παραμένει ὁ Αὐτός «χθὲς καὶ σήμερον καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» (πρβλ. Ἑβρ. ιγ´).
«Ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ»παραμένει τό ἀσάλευτο θεμέλιο τῆς ζωῆς μας στόν σαλευόμενο κόσμο μας (πρβλ. Ἑβρ. ιβ´).
Γι᾽ αὐτό εὔχομαι θερμῶς, ὅλοι οἱ Χριστιανοί, καί ἰδιαιτέρως οἱ εὐλογημένοι Καστοριανοί, νά ὑμνοῦμε ἐκ καθαρᾶς καρδίας σέ ὅλη μας τήν ζωή, καί τώρα καί πάντοτε καί στήν αἰωνιότητα, τόν Μονογενῆ Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ καί Υἱό τῆς Ἀειπαρθένου καί Θεοτόκου Μαρίας, τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό.
Εὔχομαι, κατά τό νέον ἔτος 2025, νά καταστήσουμε τήν καρδιά μας ἔμψυχο Ναό, ἔμψυχη Ἁγια-Σοφιά, ὅπου θά ἀναπέμπουμε ἐν Πνεύματι τόν λειτουργικό θεολογικό ὕμνο «Ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ», κατά τόν λόγο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «λαλοῦντες ἑαυτοῖς ψαλμοῖς καί ὕμνοις καί ᾠδαῖς πνευματικαῖς, ᾄδοντες καί ψάλλοντες ἐν τῇ καρδίᾳ ἡμῶν τῷ Κυρίῳ» (Ἐφ. ε´).
Μέ θερμές πατρικές εὐχές
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Καστορίας Καλλίνικος